FAQ
Veelgestelde vragen
We begrijpen dat er vragen zijn. In de afgelopen zeventien maanden is er veel over RGA B.V. gepubliceerd. Helaas vaak zonder dat de volledige context of feiten duidelijk waren. Dat heeft een onnauwkeurig beeld opgeleverd van wat er zich daadwerkelijk heeft afgespeeld. Beknopt geven we via het ‘antwoord op veelgestelde vragen’ verdere helderheid.
-
Ja. De door RGA geleverde mondkapjes zijn vrijgegeven voor gebruik. Ze zijn getest en goed bevonden door meerdere onafhankelijke en officiële keuringsinstanties en voldoen aan de geldende wet- en regelgeving.
Tegelijkertijd heeft het RIVM in totaal 75% van de mondkapjes (afkomstig van allerlei leveranciers) die zij in die periode heeft getest voor het LCH een negatief indicatief advies gegeven, wat neerkwam op ‘afkeur’.
-
Ja. Het ministerie van VWS wist dat het een overeenkomst heeft gesloten met een commerciële partij (RGA BV) en niet met een stichting.
-
Er is herhaaldelijk geprobeerd om tot een non-profit samenwerking te komen met Hulptroepen Alliantie in maart en april 2020. LCH en VWS hebben dit meermaals afgewezen. Men zag Hulptroepen-initiatief zagen als concurrerend (en daarmee ongewenst) ten opzichte van het LCH aldus het rapport en de toelichtingen van geïnterviewden.
-
Ja. Het ministerie van VWS wist dat deze overeenkomst kon leiden tot zowel winst als verlies, o.a. via een ‘post onvoorzien’. Dit ondernemersrisico, bijv. het verhalen van eventuele afkeur van ondeugdelijke producten, werd neergelegd bij RGA BV Het ministerie van VWS wilde risico’s niet afdekken d.m.v. een garantie, zoals eerder gevraagd is in de afgewezen voorstellen tot samenwerking via Hulptroepen Alliantie.
-
De overeenkomst tussen RGA BV en Mediq Nederland BV is via ingeschakelde professionals van het LCH onder regie van het ministerie van VWS gesloten. Dit vond plaats in een tijd waarin de politieke opdracht er lag om maximaal in te kopen (‘kopen, kopen, kopen’)
-
Ja. De prijs van de geleverde producten lag binnen de vastgestelde bandbreedtes van het LCH en was marktconform. Die was voor de week waarin de opdracht werd geplaatst €2,50 tot maximaal €3,00.
‘Alle leveranciers hebben winst gemaakt’: aldus oud-minister voor Medische Zorg Van Rijn. RGA BV vormde daarop geen uitzondering.
-
Ja. Bij de overeenkomst was sprake van afgesproken en opgelegde geheimhoudingen.
-
De ministeries van VWS en Financiën hebben, nadat een bankfinanciering door ons is aangeboden, zelf voorgesteld de order aan te betalen. Men vond dat de overheid geen bank nodig had.
De overeenkomst met RGA B.V. was hierin geen uitzondering. Ook bij 110 andere orders werd er aanbetaald door het LCH.
-
Nee. De Mondkapjesdeal is geen ‘vooropgezet plan’ geweest, maar een uitkomst als gevolg van een -grotendeels toevallige- samenloop aan omstandigheden.
-
Alleen RGA BV heeft aan het LCH een offerte uitgebracht nadat daarvoor de gesprekken met Hulptroepen Alliantie tot niets hadden geleid. Die offerte is -na een onterechte afwijzing- vervolgens geaccepteerd.
-
Nee. Er is geen sprake geweest van ongewenste politieke beïnvloeding. Minister De Jonge en Van Rijn kenden Sywert van Lienden amper. Van Lienden was dan ook pas een maand lid van het CDA. Integendeel: politici en topambtenaren hebben geprobeerd via interventies, zoals het benaderen geprobeerd om Hulptroepen Alliantie tegen te werken. Dit lijkt eerder het tegenovergestelde te zijn van ‘vriendjespolitiek’.
-
De levering is door RGA BV conform de afspraken op tijd geleverd in China aan Mediq voor de vorming van een ‘ijzeren voorraad’ (een noodreserve). Deze producten zijn vervolgens door het LCH vertraagd getransporteerd (met name via de boot i.p.v. luchtvracht), vertraagd getest en vervolgens vrijgegeven om als laatste product van de voorraad uitgeleverd te worden.
-
Het ministerie van VWS heeft aangestuurd op een commerciële deal en hield ons voor: “houd het simpel, doe zoals alle andere [commerciële] leveranciers” en “verdisconteer ondernemersrisico in je prijs”. Ook zeggen betrokkenen dat leveranciers ‘zichzelf niet tekort moesten doen’.
-
Vraag dit aan een willekeurige Nederlander en hij of zij zal waarschijnlijk iets zeggen in de trend van: “Hij zei dat hij het allemaal voor niks deed, maar toch verdiende hij miljoenen. Da’s niet eerlijk.”.
Dit is het gezamenlijke resultaat van de samenloop van omstandigheden en van een uitspraak die consequent door media uit z’n verband is gerukt en vervolgens een eigen leven is gaan leiden.
Feit is namelijk dat het werk dat wij voor Stichting Hulptroepen hebben gedaan (van het voorjaar van 2020 tot de zomer van 2022) , daadwerkelijk ‘om niet’ was. Sywert, Bernd en Camille hebben niets verdiend aan de stichting. Daarnaast is stichting Hulptroepen Alliantie altijd een non-profit organisatie gebleven.
Terugkijkend op die ene vaak aangehaalde Twitterreactie “we doen het in dezen allemaal om niet” voor ons duidelijk dat “in dezen” verwees naar Hulptroepen. Die werd immers met Coolblue beschuldigd van een winstoogmerk in de Tweet waarop gereageerd werd. Maar wie had toen dan ook kunnen bevroeden dat zo’n tweet van destijds later zo’n impact zou hebben, omdat media de Tweet uit de context zouden trekken? De ironie wil dat de persoon die de beschuldiging geuit heeft destijds schriftelijk zijn excuses heeft aangeboden, terwijl de media de beschuldiging is blijven herhalen.
Wij hadden nog meer dan we destijds al gedaan hebben, moeten aandringen bij het ministerie van VWS en het LCH om een gezamenlijk statement uit te brengen over deze overeenkomst. Wij hebben het belang hiervan destijds gevoeld, hen ook herhaaldelijk aan die afspraak herinnerd maar het gevolg van het uitblijven hiervan onderschat. Toentertijd lag onze volledige focus op de operatie om mondkapjes naar Nederland te halen. We hebben de absolute noodzaak van dit statement onvoldoende ingezien en/of de ruimte om hierop te staan t.o.v de gemaakte afspraken niet gevoeld. Één van onze lessen achteraf is dat wij nooit akkoord hadden moeten gaan met de geheimhoudingsverklaringen die we getekend hebben.
-
Ja. RGA B.V. wilde direct na het sluiten van de opdracht dit publiekelijk bekend maken. Er is met het ministerie van VWS gesproken over een persbericht, er is daarvoor zelfs een concept opgesteld. Het ministerie van VWS heeft besloten dit vervolgens niet toe te staan. Aangezien wij gehouden waren aan geheimhouding over deze opdracht, konden wij niet eenzijdig publiekelijk hierover communiceren.
-
Nee. De taak van het VIP-team was om contacten die via politieke relaties binnenkwamen af te handelen. Dit ging om meer dan 200 contacten. Daarnaast had het VIP team als belangrijkste doel om imagoschade voor VWS en het Landelijk Consortium Hulpmiddelen te helpen voorkomen. Het rapport van Deloitte is niet helder over welke partijen en personen door dit VIP team zijn behandeld. Wij hebben zelf destijds nooit geweten van een VIP team.
